تحقیق تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر عزت نفس و رفتار نوجوانان

هدف کلی این تحقیق، گردآوری اطلاعات در مورد اثرات آموزش مهارتهای زندگی بر عزت نفس و وضعیت رفتاری نوجوانان است. همچنین نشان دادن درستی این نظریه است که استفاده از آموزش مهارت های زندگی سبب پرورش مهارت های روانی، اجتماعی و رفتاری می گردد، زیرا افراد بالغ برای حضور در صحنه روابط بین فردی، مدرسه، محل کار و به طور کلی اجتماع به این مهارتها نیاز دارند.

اهمیت و ضرورت پژوهش

با شیوع روز افزون ابتلا به انواع اختلالات روانی در سطح جهان از یک طرف و اهمیت جهانی مفهوم بهداشت روانی از طرف دیگر، روز به روز لزوم انجام تحقیقات گسترده و متنوع و اهمیت و نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی آشکارتر می شود. اساس پیشگیری اولیه همانا آموزش است. مطالعات نشانگر این امر است که آموزش مهارت های مقابله ای، سطح بهداشت روانی کودکان و نوجوانان را ارتقاء می بخشد.

سه عامل مرتبط با مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر عبارتند از عزت نفس ضعیف، ناتوانی در بیان احساسات و فقدان مهارتهای ارتباطی، همچنین پژوهش ها نشان داده اند که بین خود کار آمدی ضعیف و مصرف سیگار و الکل، مصرف مواد مخدر، رفتارهای مخاطره آمیز و ضعف عملکرد شناختی رابطه معناداری وجود دارد. مطالعان نشان داده اند که ارتقا مهارت های مقابله ای و توانایی های روانی اجتماعی در بهبود زندگی بسیار موثر است. توانایی های روانی- اجتماعی عبارتند از آن گروه توانایی هایی که فرد را برای مقابله موثر و پرداختن به کشمکش ها و موقعیت های زندگی یاری می کنند. این تواناییها فرد را قادر می سازند تا در رابطه با سایر انسانها، جامعه و فرهنگ مثبت و سازگارانه عمل کند و سلامت روانی فرد را تأمین می کنند.

بر اساس تحیقیات مهمترین و موثرترین دوره سنی جهت آموزش پیشگیرانه دوره نوجوانی است، لذا با توجه به مطالب فوق و اهمیت و نقش ارزنده آموزش مهارتهای زندگی بر عزت نفس افراد بخصوص نوجوانان و با توجه به تاثیر مثبت برنامه های پیشگیرانه در مدارس، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی، بر عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت دانش آموزان سال اول دوری دبیرستان می پردازد. و همچنین رابطه اشتغال پدران، سطح تحصیلات والدین و ترتیب تولد دانش آموزان با عزت نفس، سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی، اضطراب حالت و اضطراب صفت آنها نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرند.

طبقه بندی مهارت های زندگی

طبقه بندی های مختلفی از مهارت های زندگی وجود دارد. بروکزدر مطالعات خود در زمینه مهارت های زندگی به 305 نوع مهارت زندگی دست یافت. و در نهایت آنها را در

چهار طبقه کلی تقسیم کرد:

1-مهارت های مربوط به ارتباط بین فردی/ روابط انسانی

2-مهارت های مربوط به حل مسئله/ تصمیم گیری

3-مهارت های مربوط به سلامت جسمانی/ حفظ سلامتی

4-مهارت های مربوط به رشد هویت/ هدف در زندگی

طبقات مذکور با هم ارتباط دارند،دارای ماهیتی پویا هستند و بر هم تاثیر می گذارند.

مهارت های بین فردی/ روابط انسانی

این نوع از مهارت های زندگی، مهارت های لازم برای ارتباطِ موثر هستند که منجر به برقراری روابط صمیمانه و تسهیل در ایجاد روابط بین گروههای کوچک و بزرگ، عضویت و شرکت در جامعه و صمیمیت بین فردی می شود (کادیش وهمکاران 2001). این نوع از مهارت های زندگی شامل ارتباط کلامی و غیر کلامی برای برقراری ارتباطات، شرکت در فعالیت های اجتماعی، درگیر شدن در روابط صمیمانه و نزدیک بین فردی و بیان افکار است.

این مهارت ها اغلب در اوائل زندگی از والدین و دیگر اعضای خانواده آموخته می شود.

مهارت های حل مسئله/ تصمیم گیری

این نوع از مهارت های زندگی شامل مهارت های لازم برای شناسایی مشکل، جستجوی اطلاعات، ارائه راه حلهایی در مورد مشکل، ارزیابی وتحلیل آنها، اجرای راه حل نهایی، تعیین هدف، مدیریت زمان، تفکر انتقادی و حل تعارض است...