مبانی و پیشینه نظری طرحواره های ناسازگار اولیه ، فصل دوم پایان نامه

فهرست مطالب

تاریخچه طرحواره

تعریف طرح واره

ریشه های تحولی طرحواره های ناسازگار اولیه:

نیازهای هیجانی اساسی:

تجارب کودکی و طرح واره های ناسازگار

ذهنیت های طرح واره ای

خلق و خوی هیجانی و طرح واره های ناسازگار

حوزه های طرح واره و طرح واره های ناسازگار اولیه

حوزۀ اول: بریدگی و طرد

حوزۀ دوم: خودگردانی و عملکرد مختل

حوزۀ سوم: محدودیت های مختل

حوزۀ چهارم: دیگر جهت مندی

حوزۀپنجم: گوش به زنگی بیش از حد و بازداری

بیولوژی طرح واره های ناسازگار اولیه

عملکردهای طرح واره

تدوام طرح واره

بهبود طرح واره

سبک های مقابله ای ناسازگار

جبران افراطی طرح واره

اجتناب طرح واره

تسلیم طرح واره

سیمای بالینی طرحواره های فعال مربوط به افسردگی و اضطراب:

حوزۀ طرد و بریدگی

رهاشدگی:

محرومیت هیجانی

انزوای اجتماعی/ بیگانگی

حوزۀ عملکرد و خودگردانی

وابستگی/ بی کفایتی:

آسیب پذیری نسبت به ضرر یا بیماری

شکست

پیشینه پژوهش

پژوهش های داخلی

پژوهش های خارجی

منابع فارسی

منابع انگلیسی

همراه با منبع نویسی درون متنی به شیوه APA جهت استفاده فصل دو پایان نامه

رفرنس نویسی و پاورقی دقیق و مناسب

منبع :انگلیسی و فارسی دارد (به شیوه APA)

نوع فایل: WORD و قابل ویرایش با فرمت doc

***********************

در زیر بخشهایی از متن فایل فصل دوم پایان نامه طرح واره های ناسازگار اولیه (مبانی نظری و پیشنه پژوهش) آورده شده است.

مبانی نظری طرحواره های ناسازگار اولیه

تاریخچه طرحواره

طرح واره به طور کلی به عنوان ساختار ، قالب یا چارچوب تعریف می شود.

در فلسفه یونان باستان قدیم منطقیون رواقی ، مخصوصاً فروسیپوس (206 الی 279 ق.م)اصول منطقی را در قالب طرح واره ی استنباط مطرح کردند و از آنچه بین همه اعضا یک طبقه مشترک است .همچنین بعضی از حوزه های گوناگون دیگری که در آن از مفهوم طرح واره استفاده شده است، شامل نظریه مجموعه ها، هندسه جبری، آموزش، نقدهای ادبی، و برنامه نویسی کامپیوتری است. زیربنای نظریه طرح واره در کارهای ایمانوئل کانت ردیابی می شود. او توصیف کرد که طرح واره ی سگ یک الگوی ذهنی است که می تواند تصویر یک سگ چهارپا را در کلیتی توضیح دهد که بدون محدودیت برای تجربه ی هر تصویر معین یا بازنمایی هر تصویر ممکن به صورت ملموس و عینی می باشد. طرح واره در نظام فلسفی کانت به عنواندرک و دریافت نقطه اشتراک تمام عناصر یکمجموعهتعریف می شود. او معتقد بود ادراک و حافظه، نتیجه تجارب حسی دنیای خارج هستند که تحت ساختارهای شناختی متأثرمی شوند و تغییر شکل می دهند.

کسی که اولین بار مفهوم طرح واره را بسط داد بارتلت در سال 1930 بود .بارتلت با بسط نظریه طرح واره اش برای روان شناسان عصر خود یک چهارچوب طرح واره ایجاد کرد و در رابطه با اطلاعات جدید به تأثیر آگاهی قبلی بر ادراک و حافظه پرداخت. او دریافت فراخوانی حافظه الزاماّ توسط سرشت و منش تعیین می شود و گذشته فرد در جریان رویدادهای کنونی به طور مداوم بازسازی می شود. متخصصان بالینی قبل از 1980، اختلالات شخصیت را با اصطلاحمنشمشخص می کردند. امروزه در ارتباط با بعد روان شناسی، برای اختلالات شخصیت به جای واژهمنشاز اصطلاحطرحوارهاستفاده می شود. بیشتر اوقات اگر نگوییم همیشه، فرآیندهای مربوط به طرح واره به صورت خودکار و بدون آگاهی بر بخشی از سیستم دریافتیادراکی ما اتفاق می افتد.

ریشه های تحولی طرحواره های ناسازگار اولیه

نیازهای هیجانی اساسی

بر این باوریم که طرح واره ها به دلیل ارضاء نشدن نیازهای هیجانی اساسی دوران کودکی بوجود آمده اند. ما معتقدیم که انسان ها پنج نیاز هیجانی اساسی دارند:

1- دلبستگیایمن به دیگران (شامل نیاز به امنیت، ثبات، محبت و پذیرش)

2- خودگردانی ، کفایت و هویت.

3- آزادی در بیان نیازها و هیجان های سالم.

4- خودانگیختگیو تفریح.

5- محدودیت های واقع بینانه و خویشتن داری .

این نیازها، جهان شمول هستند. همۀ انسانها، این نیازها را دارند، اگرچه شدّت این نیازها در بعضی افراد بیشتر است. فردی که از سلامت روان برخوردار است، می تواند این نیازهای هیجانی اساسی را به طور سازگارانه ای ارضاء کند. گاهی اوقات تعامل بین خلق و خوی فطری کودک و محیط اولیّه، به جای ارضاء این نیازها، منجر به ناکامی می شود. هدف طرحواره درمانی، این است که به بیماران کمک کند تا راه های سازگارانه تری برای ارضاء این پنج نیاز هیجانی بیابند.

تجارب کودکی و طرح واره های ناسازگار

ریشه تحولی طرحواره های ناسازگاری اولیه در تجارب ناگوار دوران کودکی نهفته است. طرح واره هایی که زودتر به وجود می آیند معمولاً قوی تر و ازخانواده های هسته اینشأت می گیرند تا حد زیادی، پویای های خانواده، بازتاب دقیق پویای هایی جهان ذهنی کودک هستند.

سبک های مقابله ای ناسازگار

بیماران در اوایل زندگی به منظور انطباق با طرح واره ها، پاسخ ها و سبک های مقابله ای ناسازگاری را به وجود می آورند تا مجبور نشوند هیجان های شدید و استیصال کننده را تجربه کنند. این کار معمولاً منجر به تدوام طرح واره ها می شود. تا از طرح واره اجتناب کند، ولی در عمل باعث بهبود طرح واره نمی شوند.

از این رو تمام سبک های مقابله ای در نقش فرآیند تداوم طرح واره، عمل می کنند. تمام موجودات زنده در مقابل تهدید، سه واکنش اساسی نشان می دهند: جنگ ، گریزو میخکوب شدن .

این سه واکنش با سه سبک مقابله ای جبران افراطی ، اجتنابو تسلیم همخوانیدارند.

جبران افراطی طرح واره

وقتی بیماران، سبک مقابله ای جبران افراطی را بکار می برند، از طریق فکر، احساس، رفتار و روابط بین فردی به گونه ای با طرح واره می جنگند که انگار طرحواره متضادی دارند. آن ها سعی می کنند تا حد ممکن با دوران کودکی خود یعنی زمان شکل گیری طرح واره ها، متفاوت باشند. اگر در دوران کودکی، احساس بی ارزشی می کرده اند، بعداً در بزرگسالی، تلاش می کنند افرادی کامل و بی عیب و نقص جلوه کنند. جبران افراطی را می توان به عنوان تلاش نسبتاً سالمی جهت حمله متقابل علیه طرح واره در نظر گرفت که متأسفانه به هدف خود دست نمی یابد و به جای بهبود طرح واره، منجر به تداوم آن می شود. اکثر افرادی که از جبران افراطی استفاده می کنند، افرادی سالم به نظر می رسند.

پیشینه پژوهش طرحواره های ناسازگار اولیه

خسروی نیز در ایران در پژوهشی به بررسی طرحواره منفی در شکل گیری و تداوم افسردگی در دوران کودکی و نوجوانی پرداخته است. این پژوهش که بر روی پسران 9 تا 16 ساله تهرانی با استفاده از کلمات خود ارجاعی و معنایی مثبت و منفیانجام شده، نشان می دهد که تمامی شرکت کنندگان در تحقیق بجز نوجوانان افسرده، بیشتر لغات خود ارجاعی مثبت را در مقایسه با لغات خود ارجاعی منفی به خاطر آوردند.

جمال محمدی در پژوهشی تحت عنوانبررسی تأثیر شناخت درمانی گروهی متمرکز بر طرحواره بر ارتقاء بهداشت روانی دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهدبه این نتیجه رسید که روش درمانی مذکور بر کاهش نشانه های مرضی، حساسیت بین فردی، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، پارانوئید، ترس مرضی و روان پریشی مؤثر می باشد.

موتابی، در پژوهشی تحت عنوان طرحواره های مربوط به عود در بیماران افسرده اساسی: مقایسه بیماران افسرده اساسی دارای سابقه عود، بار اول و افراد غیر افسرده پرداخت، که بنابر یافته های این پژوهش، نقش طرحواره های اختصاصی مرتبط با معنی و پیامدهای افسردگی را در عود نشان داده و ادعا می کند که این طرحواره ها در اثر تجربه دوره های متعدد افسردگی ایجاد شده و تقویت می شوند. نتایج این پژوهش همچنین با مطرح کردن طرحواره های مربوط به افسردگی کارایی مدل شناختی بک برای افسردگی را در تبیین ایجاد دوره های عود پیشنهاد می کند. همچنین یافته ها نقش مؤثر محرک خنثی در پرت کردن حواس و کاهش غمگینی را نیز نشان می دهند.

...